W polskiej szkole, w świadomości rodziców i nauczycieli na dobre zadomowił się problem dysleksji. Kiedy zapytamy co to jest dysleksja, większość z nas odpowie, że jest to zaburzenie objawiające się trudnościami w czytaniu i pisaniu, pomimo stosowania obowiązujących metod nauczania, przeciętnej inteligencji i sprzyjających warunków społeczno-kulturowych. Jest spowodowana zaburzeniami podstawowych funkcji percepcyjno-motorycznych.
Nauczyciele najczęściej potrafią już diagnozować dzieci z tymi zaburzeniami, wiedzą jak z nimi pracować i w jaki sposób pomóc im w pokonywaniu trudności. Znanymi pojęciami są również: dysortografia czyli specyficzne zaburzenie dotyczące umiejętności poprawnej pisowni, oraz dysgrafia - specyficzne i rozwojowe zaburzenia funkcji motorycznych oraz specyficzne trudności w pisaniu.
Mało osób ma natomiast świadomość, że problemowi dysleksji towarzyszy często dyskalkulia. Jest to zaburzenie rozpoznawane rzadko, a jeszcze rzadziej podejmowane są kroki pomagające uczniom przezwyciężyć takie trudności (nawet po ich rozpoznaniu), tak by umożliwić uczniowi jego dalszy rozwój i zapobiec urazom.
Dyskalkulia rozwojowa jest strukturalnym zaburzeniem zdolności matematycznych, mających swe źródło w genetycznych lub wrodzonych nieprawidłowościach tych części mózgu, które są bezpośrednim anatomiczno-fizjologicznym podłożem dojrzewania zdolności matematycznych zgodnie z ich wiekiem; jest zaburzeniem występującym bez jednoczesnego zaburzenia ogólnych funkcji umysłowych. Może być wrodzona lub nabyta w wyniku błędów dydaktycznych we wczesnym dzieciństwie. (Ladislav Kość)
Czynniki, które utrudniają uczenie się matematyki możemy podzielić na zewnętrzne i wewnętrzne.
Do zewnętrznych należą:
patologia rodziny
dysfunkcja rodziny
złe warunki bytowe i lokalne
brak umiejętności pomocy dziecku
częsta zmiana nauczyciela
wagary dziecka
zbyt liczne klasy
brak indywidualizacji nauczania
nieobowiązkowa zerówka
nieprawidłowo metodycznie podany materiał nauczania
brak motywacji
za wysokie ambicje rodziców.
Natomiast wewnętrzne to:
mikrodefekty
istnienie dysleksji (utrudnia czytanie poleceń)
obniżenie percepcji słuchowej (przy tabliczce mnożenia)
obniżenie percepcji wzrokowej (spostrzeganie słuchowe)
niezdiagnozowane uszkodzenia wzroku i słuchu
uszkodzenia analizatorów
nieśmiałość, nadpobudliwość (ADHD)
przewlekłe choroby, branie leków, niewłaściwe odżywianie.
Aby rozpoznać u dziecka problem dyskalkulii, a potem podjąć odpowiednie kroki, by mu pomóc proponuję najpierw zapoznać się z podstawowymi pojęciami dotyczącymi tematu. Wyróżniamy następujące rodzaje zaburzeń całego poziomu zdolności matematycznych:
akalkulia - kompletny brak zdolności
oligokalkulia - relatywne zmniejszenie wszystkich cząstkowych zdolności matematycznych mniej więcej w jednakowym stopniu
parakalkulia - odrębna jakościowo zaburzenie zdolności matematycznych, pojawiające się w większości przypadków w związku z chorobą psychiczną
akalkulia wtórna - zaburzenia zdolności z równoczesną oligofrenią czy otępieniem.
(...)
mgr Danuta Kocoń Szkoła Podstawowa w Stargardzie Szczecińskim |